دنتکست 97-PEEK CAD-CAM در علم پروتز دیجیتال

قسمت 97 دنت کست – کاربرد PEEK در پروتزهای ثابت ایمپلنتی

مقدمه:

            •           در پادکست قبلی، درباره PEEK (Polyetheretherketone) و کاربرد آن در fixed dental prostheses (پروتزهای ثابت دندانی) صحبت کردیم. در این قسمت قصد داریم به کاربرد این ماده در implant-supported fixed prostheses (پروتزهای ثابت ایمپلنتی) بپردازیم.

فریم ورک در پروتزهای ثابت ایمپلنتی:

            •           فریم ورک پروتزهای ثابت ایمپلنتی معمولاً از آلیاژ فلزی ریخته یا از جنس zirconia (زیرکونیا) یا titanium (تایتانیوم) میل شده است.

            •           در افرادی که به فلز آلرژی دارند، می‌توان از فریم ورک‌های PEEK استفاده کرد که با composite resin veneers (ونیرهای کامپوزیتی رزین) پوشش داده شده‌اند.

            •           همچنین در بعضی موارد برای mandible (مندیبل)، از فریم ورک PEEK استفاده می‌شود که در ناحیه gingival (لثه‌ای) با composite کاور شده است.

            •           این روش‌ها به کاهش وزن و افزایش الاستیسیته در مقایسه با فریم ورک‌های zirconia کمک می‌کنند، که می‌تواند موجب کاهش مشکلات مکانیکی شود.

ویژگی‌های الاستیسیته و عملکرد PEEK:

            •           PEEK دارای low modulus of elasticity (مدول الاستیسیته پایین) است که موجب می‌شود در برابر نیروهای occlusal (اکلوژال) خاصیت cushioning effect (اثر ضربه‌گیر) داشته باشد.

            •           استفاده از فریم ورک‌های PEEK همراه با مواد low modulus مانند PMMA veneers می‌تواند باعث کاهش بیشتر نیروهای اکلوزال شود.

            •           در implant prostheses (پروتزهای ایمپلنتی)، که فاقد periodontal ligament (لیگامنت پریودنتال) هستند، کاهش نیروهای اکلوزال می‌تواند به کاهش mechanical complications (مشکلات مکانیکی) کمک کند.

مطالعات in vitro و نتایج آن:

            •           در یک in vitro study (مطالعه آزمایشگاهی)، PEEK با مواد رایج مانند PMMA (پلی متیل متاکریلات) و titanium مقایسه شده است.

            •           PEEK دارای عملکرد بهتری در جلوگیری از fracture modes (حالت‌های شکست) است و نقاط خمشی در پروتزهایی که از این ماده ساخته شده‌اند، به سمت coronal (کرونالی) حرکت می‌کنند.

            •           این ویژگی‌ها باعث می‌شود که آسیب به ایمپلنت و abutment screw (پیچ اواتمنت) کاهش یابد.

مزایای PEEK در ایمپلنت‌ها:

            •           استفاده از rigid frameworks (فریم ورک‌های سفت) برای ایمپلنت‌ها می‌تواند باعث plastic deformation (دفورمیشن پلاستیکی) در نواحی حساس ایمپلنت‌ها شود.

            •           PEEK به دلیل ویژگی‌های خاص خود در stress absorption (جذب استرس) در مقایسه با مواد دیگر می‌تواند استرس‌های فیزیکی را کاهش دهد.

مطالعات finite element و تحلیل‌ها:

            •           مطالعات finite element analysis (تحلیل اجزای محدود) نشان داده که فریم ورک‌های ساخته شده از PEEK بیشترین deformation (دفورمیشن) را دارند که باعث کاهش استرس در implant components (اجزای ایمپلنت) و abutments (اواتمنت‌ها) می‌شود.

            •           در این مطالعات، PEEK استرس tensile (تنسیل) بیشتری در trabecular bone (استخوان ترابکولار) نشان داده است، اما در مقایسه با zirconia، استرس در محدوده فیزیولوژیک باقی مانده است.

مقاومت به شکست و استحکام در پروتزهای ایمپلنتی:

            •           در یک in vitro study (مطالعه آزمایشگاهی)، PEEK با مواد دیگر مانند nickel-chromium و zirconia مقایسه شد.

            •           مشخص شد که PEEK با 1430 N (نیوتن) کمترین میزان failure load (حداکثر نیروی شکست) را داشته است، که هنوز از میزان نیروی فیزیولوژیک معمولی (870 نیوتن در نواحی مولر) بیشتر است.

            •           این نشان می‌دهد که PEEK یک گزینه مناسب برای implant-supported restorations (رستوریشن‌های ایمپلنت ساپورت) است.

ویژگی‌های دیگر PEEK:

            •           یکی از مزایای PEEK این است که به راحتی bonding (باندینگ) با composite materials (مواد کامپوزیتی) و luting cements (سمن‌های لوتینگ) انجام می‌شود.

            •           PEEK مقاومت خوبی در برابر wear (سایش) دارد و low wear (سایش کم) در مقایسه با مواد دیگر مانند nano-hybrid composites (کامپوزیت‌های نانو هیبرید) دارد.

            •           PEEK radiolucent (رادیو لوسنت) است، به این معنا که می‌توان به راحتی radiographs (رادیوگرافی) را برای تشخیص مشکلاتی مانند cement residues (بقایای سمان) یا screw loosening (شل شدن پیچ) استفاده کرد.

کاربرد PEEK در پروتزهای موقت و درمان‌های دیگر:

            •           علاوه بر استفاده در پروتزهای ثابت، PEEK برای ساخت occlusal splints (اسپرینت‌های اکلوزال) نیز استفاده می‌شود.

            •           در مطالعات انجام شده، PEEK کمترین volume loss (از دست دادن حجم) و کمترین تغییرات در surface roughness (زبری سطح) را در مقایسه با مواد دیگر مانند vinyl acetate و PMMA داشته است.

            •           همچنین PEEK می‌تواند در ساخت root posts (پست‌های داخل ریشه) و implant abutments (اواتمنت‌های ایمپلنت) استفاده شود و این پست‌ها می‌توانند جایگزین fiber posts (پست‌های فیبری) و metal posts (پست‌های فلزی) شوند.

نتیجه‌گیری:

            •           PEEK ماده‌ای بسیار مناسب برای ساخت پروتزهای ثابت ایمپلنتی است که خصوصیات مکانیکی و ویژگی‌های باندینگ خوبی دارد.

            •           مطالعات بیشتری برای تایید عملکرد این ماده در محیط دهان و در طولانی‌مدت ضروری است.