نکاتی درباره ی ظهور و ثبوت

چرا ظهور و ثبوت مهم است؟

فیلم رادیوگرافی پس از تابش اشعه ایکس، تصویری پنهان در خود ذخیره دارد. برای قابل مشاهده کردن این تصویر، باید از طریق فرآیند شیمیایی، آن را به تصویری دائمی و قابل مشاهده تبدیل کرد.

مراحل اصلی پردازش فیلم (Processing Cycle)

۱. مرحله ظهور (Developing)

هدف: تبدیل تصویر پنهان به تصویر قابل مشاهده

                        •                     کریستال‌های هالید نقره که در معرض اشعه قرار گرفته‌اند، به نقره فلزی تبدیل می‌شوند.

                        •                     کریستال‌های تابش‌ندیده تقریباً بدون تغییر باقی می‌مانند.

                        •                     داروی ظهور با عمل احیا (الکترون‌دهی) این تبدیل را انجام می‌دهد.

                        •                     داروی خوب باید دانه‌های تابش‌شده را سریع‌تر ظاهر کند.

                        •                     ترکیبات داروی ظهور: حلال، عوامل ظهور، بافر، بازدارنده، محافظ، سخت‌کننده و…

                        •                     استفاده زیاد از دارو = کاهش تدریجی کارایی

۲. مرحله ثبوت (Fixing)

هدف: توقف فرآیند ظهور و تثبیت تصویر

                        •                     حذف کریستال‌های هالید نقره تابش‌ندیده

                        •                     ترکیبات محلول ثبوت: حلال، اسید، عامل ثبوت، سخت‌کننده، بافر، محافظ و ضد‌رسوب

                        •                     فیلم‌های روشن‌تر نیاز به ثبوت بیشتری دارند

                        •                     داروی تقویت پس از چندین بار مصرف ضروری می‌شود

۳. مرحله شستشو (Washing)

هدف: حذف کامل بقایای داروی ثبوت از امولسیون فیلم

                        •                     اگر شسته نشود، منجر به لکه‌های زرد-قهوه‌ای روی فیلم خواهد شد

                        •                     آب لوله‌کشی تمیز برای این مرحله مناسب است

                        •                     عمل شستشو با انتقال مواد از امولسیون به آب انجام می‌شود

۴. مرحله خشک کردن (Drying)

هدف: حذف آب اضافی از سطح و درون فیلم

                        •                     غلتک‌های مخصوص، آب سطحی را می‌گیرند

                        •                     تبخیر، آب درونی را خارج می‌کند

                        •                     کمی رطوبت باید در فیلم باقی بماند تا امولسیون نشکند

                        •                     در سیستم دستی، گاهی فیلم‌ها به صورت مرطوب مطالعه می‌شوند (مثلاً عکس‌های کوچک دندان)

نکات کلیدی:

                        •                     امروزه بیشتر مطب‌ها از سیستم‌های اتوماتیک برای ظهور و ثبوت استفاده می‌کنند

                        •                     در موارد خاص، ظهور دستی هنوز کاربرد دارد

                        •                     دقت در هر مرحله، باعث ثبت تصویری شفاف، دقیق و بدون آسیب می‌شود