نقش پروتئین‌های بزاقی در تشخیص و پایش بالینی پریودنتیت

پروتئین‌های التهابی بزاق، شاخصی جدید برای پایش بیماری لثه

(براساس مطالعه منتشرشده در Journal of Clinical Periodontology)

زمینه پژوهش:

پژوهشگران دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه پنسیلوانیا با بررسی بیش از ۴۰۰ بیمار طی ۱۸ ماه دریافتند که سطح برخی پروتئین‌های التهابی در بزاق می‌تواند به‌طور مؤثر پیشرفت پریودنتیت (Periodontitis) را نشان دهد.

روش مطالعه:

            •           تعداد شرکت‌کنندگان: ۴۱۵ نفر

            •           ۳۰۲ بیمار مبتلا به پریودنتیت

            •           ۱۱۳ فرد سالم

            •           مدت بررسی: یک سال و نیم

            •           نمونه‌برداری منظم: بزاق و خون

            •           فاصله معاینات: هر دو ماه یک‌بار

            •           تحلیل پروتئین‌ها:

            •           ۱۰ مارکر التهابی در بزاق

            •           ۵ مارکر در خون

یافته‌های کلیدی:

            •           سطح بالاتر پروتئین‌های التهابی (از جمله IL-6، VEGF، MMP-8) در بیماران با پیشرفت بیشتر بیماری مشاهده شد.

            •           پس از درمان غیرجراحی پریودنتیت، این سطوح کاهش یافتند → نشانه‌ای از اثربخشی درمان

            •           در مقایسه با بزاق، تغییرات مارکرهای خونی محدودتر بود.

نتایج و کاربردهای بالقوه:

            •           ردیابی پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان با آزمون بزاق

            •           پتانسیل توسعه کیت‌های خانگی پایش پریودنتیت

            •           تقویت رویکردهای دندان‌پزشکی شخصی‌سازی‌شده

            •           ترکیب با هوش مصنوعی برای تحلیل دقیق‌تر داده‌های کلینیکی و آزمایشگاهی

تحقیقات در حال توسعه:

پژوهشگران در حال بررسی هم‌زمان باکتری‌های بزاق و متابولیت‌ها نیز هستند تا توانایی تشخیصی این روش را به‌سطح بالاتری برسانند.

دکتر Flavia Teles، نویسنده مسئول مقاله:

«می‌توان کیت‌هایی برای آزمایش بزاق طراحی کرد که هم توسط دندان‌پزشک و هم توسط خود بیمار استفاده شود—ابزاری کارآمد برای مراقبت شخصی و پیشگیری هدفمند.»