خط لثه (Gingival Line) • تعریف: خطی از کانین راست تا کانین چپ در محل اتصال دندان به لثه. • اهمیت: فاصله این خط تا لب بالا در لبخند کامل بسیار مهم است. • مقادیر عددی: • 0 میلیمتر: لبه لب بالا دقیقاً تا مارجین فریجینجیوال میرسد. • +2 میلیمتر: لثه بالای سانترالها قابل مشاهده است. • -3 میلیمتر: لب بالا حتی به مارجین فریجینجیوال نمیرسد. • نقش در زیبایی: • ناحیه سنترال و کانین ایدهآل است. • لترالها به دلیل سرویکال پایینتر، کمتر لثه دارند. • پرمولر اول بیشترین نمایش لثه را دارد (حدود 3 میلیمتر بالاتر از کانین). • در ارتودنسی، کشیدن پرمولر باید با این اختلاف ارتفاع در نظر گرفته شود.
⸻
گامی اسمایل (Gummy Smile) • تعریف: نمایش بیش از 2 میلیمتر لثه بالای مارجین فریجینجیوال سانترالها. • شدید: بیش از 4 میلیمتر نیازمند درمان. • نکته: گامی اسمایل یک واژه توصیفی است، نه تشخیصی؛ باید علت و راهحل مشخص شود.
⸻
لبخند سالخورده (Aged Smile) • تعریف: پوشاندن بیش از 2 میلیمتر از دندانهای بالا توسط لب بالا. • دلایل: طول زیاد لب یا کاهش تحرک لب.
⸻
استتیک زون (Esthetic Zone) • تعریف: ناحیهای که در لبخند کامل دیده میشود و برای هر بیمار متفاوت است. • مشکلات رایج: تغییر رنگ دندان، آسیمتری لثه، پوسیدگی یا شکستگی. • قانون: هر دندان مشکلدار حتی خارج از این زون هم باید در طرح درمان لحاظ شود.
⸻
ارتباط لبه انسایزال با لب پایین • استاندارد: در لبخند، لب پایین باید بهطور ملایم لبه انسایزال دندانهای بالا را لمس کند. • فضای منفی (Negative Space): فضای سیاه بین دندان و لب پایین باید یکنواخت باشد. • ریورس اسمایل (Reverse Smile): بلند بودن لبههای کناری نسبت به وسط (واقعی یا توهمی).
⸻
باکال کریدور (Buccal Corridor) • تعریف: فضای بین سطوح باکال دندانهای خلفی ماگزیلا و گونه. • اثر زیبایی: اگر زیاد باشد، لبخند کمتر زیبا به نظر میرسد. • کنترل: در پروتز یا دنچر باید طراحی شود تا این فضا کاهش یابد.
⸻
اندازهگیری دندانها • طول دندانهای قدامی ماگزیلا: • سانترال: 10 تا 10.5 میلیمتر • کانین: مشابه سانترال • لترال: 8.2 میلیمتر • نسبت ایدهآل طول به عرض: 1.2 به 1 • موقعیت لبه انسایزال لترال: ترجیحاً همتراز کانین و سانترال.
⸻
زاویه پلن انسایزال • باید موازی با خط افق باشد. • تنظیم: همسطحسازی لبه انسایزال با چشم بیمار در حالت طبیعی.
⸻
سایش (Attrition) • نرمال: نباید دنتین دیده شود. • پاتولوژیک: مشاهده دنتین → نیازمند بررسی علت (سن، فاکتورهای غیرطبیعی، جهت سایش).
⸻
CEJ (Cemento-Enamel Junction) • باید 2 میلیمتر بالاتر از کرست استخوان باشد. • پسیو اراپشن: ممکن است باعث پوشیده شدن CEJ شود.
⸻
رنگ دندان • ثبت رنگ داخلی (Intrinsic) و خارجی (Extrinsic). • اصطلاح Calico: برای توصیف رنگهای ناهمگون دندان.
⸻
الاینمنت (Alignment) • بررسی دیاستم، مالاکلوژن، عدم تقارن. • تمام ناهماهنگیها باید در طرح درمان دیده شوند.