دنتکست 102-103-انتخاب اباتمنت

1. اهمیت انتخاب صحیح اباتمنت
   • انتخاب صحیح اباتمنت = یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت ایمپلنت
   • مقاله مرجع 2014: Implant-abutment Selection: A Literature Review (IJ Oral Implantology & Clinical Research → ارائه چارچوب جامع انتخاب
   • تنوع بیش از 80 برند و قطعات متنوع → ایجاد چالش و نیاز به راهنمایی علمی

⸻

2. معیارهای اصلی طبقه‌بندی اباتمنت
   1. نوع اتصال به ایمپلنت (Connection Type)
   2. ماده سازنده (Material)
   3. مکانیزم نگهداری پروتز (Retention Mechanism)
   4. روش ساخت (Fabrication Method)

⸻

3. نوع کانکشن (Connection)

3.1 مفهوم کانکشن
• محل اتصال اباتمنت به ایمپلنت تعیین‌کننده استحکام و ثبات در برابر نیروهای چرخشی و جانبی است.
• اجزای ضدچرخش (Anti-rotation) مانع حرکت ناخواسته اباتمنت می‌شوند.

3.2 اباتمنت فاقد ضدچرخش
• سطح صاف بدون برجستگی
• نیاز به اسپلینت کردن در پروتزهای چندواحدی
• مناسب برای نواحی که نیاز به یک واحد ندارند (ریسک چرخش بالا)

3.3 اشکال هندسی ضدچرخش
• هگز (Hex) شش‌ضلعی
• اکتاگون (Octagon) هشت‌ضلعی
• پاد سه‌ضلعی (Tri-lobe)
• اسپیلاین (Spline)
• مورس تیپر (Morse Taper)

⸻

4. انواع جوینت (Joint Types)
   1. Slip-fit Joint: کمی فاصله بین اجزا → جاگذاری آسان، امکان میس‌فیت کنترل‌شده
   2. Friction-fit Joint: بدون فاصله، طراحی مخروطی، ثبات بالاتر
   3. Butt Joint: سطح صاف با زاویه 90°، طراحی ساده
   4. قابلیت اجرا به صورت Internal یا External

⸻

5. کانکشن خارجی (External Connection)
   • مشخصات: مادگی ضدچرخش روی فیکسچر، نری روی اباتمنت
   • نسخه کلاسیک External Hex (ارتفاع 0.7mm) → مشکلات: مقاومت کم، فرکچر اجزا، شل شدن پیچ، میکروموشن
   • بهبودها: افزایش ارتفاع هگز، طراحی دیواره مخروطی، بهبود فیت و ثبات
   • انواع پیشرفته:
   • Tapered External Hexagon: کاهش میکروموشن
   • External Octagon: مقاومت چرخشی پایین، محبوبیت محدود
   • Spline Connection: کاهش شل شدن پیچ و افزایش ثبات مکانیکی

⸻

6. کانکشن داخلی (Internal Connection)
   • مشخصات: نری ضدچرخش روی فیکسچر، مادگی روی اباتمنت
   • مزایا: طراحی منطقی، ثبات بیشتر، کار بالینی آسان‌تر، محل اسکرو کاور پایین‌تر
   • انواع:
   • Internal Hex (6-point): رایج‌ترین، هر 60° جای‌گیری
   • Internal Hex (12-point): هر 30°، استرس کمتر، جابجایی کمتر
   • Internal Tripod: هر 120°، زاویه محدود
   • Internal Octagon: مقاومت چرخشی کم
   • Morse Taper:
   • 8°: اولین مدل (ITI سوئیس)، Cold Weld، هگز داخلی افزوده
   • 11.5°: (Astratech) با طراحی Conical Seal، کاهش میکرولیکیج
   • 1.5°: (Bicon) مورس تیپر واقعی، ویژگی‌های منحصربه‌فرد

⸻

7. نتایج تحقیقات درباره کانکشن
   • شل شدن پیچ شایع‌ترین عارضه مکانیکی است.
   • بیشترین شل شدن پیچ در کانکشن خارجی
   • تحلیل FEA: استرس کمتر در هگز داخلی
   • نتیجه: عملکرد بالینی بهتر کانکشن داخلی

⸻

8. مواد سازنده اباتمنت

تیتانیوم
• بیوکامپتیبیلیتی عالی، ترجیح اول
• قابل استفاده در پیش‌ساخته و سفارشی
• مشکل قبلی: باند ضعیف پرسلن → حل با تکنولوژی جدید

زیرکونیا
• استحکام و تراکم بالا، زیبایی عالی (انتخاب ناحیه قدامی)
• مشکل: چیپینگ پرسلن → راهکار: لیتیوم دیسیلیکات پرسی
• رشد استفاده در سال‌های اخیر

آلیاژهای فلزی غیرتیتانیوم
• شامل طلا، استنلس استیل، نیکل‌کروم، کروم‌کبالت
• مشکلات: اثر گالوانیک، خوردگی، عدم تطابق دقیق، شل شدن پیچ

آلومینا
• معرفی 1993، زیبایی خوب ولی استحکام کم، کنار گذاشته شده

PEEK
• پلیمر با استحکام مکانیکی خوب، تحقیقات در حال انجام، کاربرد محدود (موقت)

⸻

9. مکانیزم ریتنشن پروتز

پیچ‌شونده (Screw-retained)
• مزایا: خارج‌سازی آسان، مناسب فضای محدود، پاسخ بافتی بهتر
• معایب: نیاز به موقعیت ایده‌آل، احتمال شکستگی پرسلن، مشکلات مکانیکی

سمان‌شونده (Cement-retained)
• مزایا: انعطاف در موقعیت، اکلوژن دقیق، هزینه کمتر
• معایب: خروج غیرممکن، خطر باقی‌ماندن سیمان، نیاز به حداقل 4mm فضای اباتمنت

⸻

10. روش ساخت اباتمنت

پیش‌ساخته (Prefabricated)
• استاندارد، زاویه‌دار، مخروطی (EsthetiCone)، Cementable Core، Post، Ball، Locator

سفارشی (Custom-made)
• UCLA (تمام پلاستیکی یا با بیس طلا)
• CAD/CAM یا Copy-Milling → دقت بالا، امکان تکرار

⸻

11. عوامل کلیدی انتخاب
    • شرایط بالینی بیمار
    • موقعیت و زاویه ایمپلنت
    • نیازهای زیبایی و عملکردی
    • ترجیح دندانپزشک
    • امکانات موجود

⸻